Soruşturma Sonucunda Yer Değişikliği Yapılan Öğretmenin İptal Davası

Soruşturma Sonucunda Yer Değişikliği Yapılan Öğretmenin İptal Davası. S&Ö Hukuk Avukatlarından Av. Özge Altun Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda Devlet Memuru olarak çalışan öğretmenlerle ilgili yapılan bir soruşturma gerekçe gösterilerek yer değişikliği yapılması hukuki midir? konusunu kaleme aldı.

ÖNCELİKLE DAVA KONUSU İDARE İŞLEMİ; USUL, SEBEP, KONU VE AMAÇ UNSURU BAKIMINDAN HUKUKA UYGUN OLMALI

Şöyle ki;

1- Disiplin Soruşturması yetersiz Muhakkik tarafından yapılarak öğretmenler mağdur edilebilmektedir. Normalde Öğretmenlerin cezalandırılmasının dayanağı olan olaylar derecesine göre değerlendirilip eğer Öğretmenlere ceza verilecek bir husus varsa  Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Denetim Başkanlığı  mevzuatına göre İl Milli Eğitim Müdürlüğü Müfettişlerince incelenmesi gerekmektedir. Ancak idareciler bu konularda kendileri muhakkik görevlendirerek yetersiz muhakkik tarafından işlem yapılmaktadır.

2- Öğretmen aynı olaydan dolayı iki ayrı ceza verilmesi hukuki değildir: Muhakkik  Soruşturma raporunun  sonuç kısmında; öğretmen hakkında; ileri sürdüğü fiillerden dolayı;

Disiplin Yönünden: 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu 125. maddesindeki  fiili gerekçesiyle 1ceza önerirken

Aynı Gerekçe ile  İdari Yönden de: 5442 Sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 8/C maddesine göre, “Normuna ve durumuna uygun ilçe içinde görev yeri değişikliği yapılması” yönünde teklif getirmektedir

Oysa ki; DANIŞTAY 2. DAİRESİ 2009/3951 E.. 2012/6310 K SAYILI KARARINDA; “Anılan maddelerle idarelere, kamu görevlilerinin kurum içinde veya başka yerlerdeki kadrolara atanmaları konusunda takdir yetkisi tanınmış ise de, idarelere tanınan takdir yetkisinin kullanımının mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleriyle sınırlı olduğu ve bu açıdan yargı denetimine tabi bulunduğu, ancak sözü edilen takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde bu durumun dava konusu idari işlemin sebep ve maksat yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği hususu yerleşmiş yargısal içtihatlarla kabul edilmiştir.”

 3- Öğretmenin Savunması alınmadan yer değişikliği cezası verilmiş ise: Muhakkik tarafından yapılan disiplin soruşturmasından sonra öğretmenin savunması alınmadan hemen yer değişikliği yapılması Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulunun Esas No : 2007/1846 Karar No : 2011/66  ilamında Özetle : Savunma alınmadan disiplin cezası verilemeyeceği; savunma hakkının kullandırılmadan verilen cezaların iptali gerektiği yönündedir.

4- Yapılan yer değişikliği işlemi hizmetin gereği değil ise: İdarenin usulsüz atama işleminin gerekçesinde atamanın soruşturma sonucunda hizmetin gereği , ihtiyaç olan başka okula atamasının yapıldığı belirtilmiş olabilir. okulların kardosu, norm fazlalığı durum ve ders saatleri göz önünde bulundurulmadan yapılan atama hizmetin gereği olmamaz.

Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama ve Yer Değişikliği Yönetmeliğinin “Hizmetin gereği olarak yapılabilecek yer değiştirmeler” başlıklı 50. Maddesinde “ (1) Haklarında yapılan adli veya idari soruşturma sonucunda o yerde kalmasında sakınca görülen öğretmenlerden görev yeri il içinde değiştirileceklerin atamaları, görevli oldukları yere göre sırasıyla alt hizmet alanlarındaki eğitim kurumlarına…” yapılacağı düzenlemesi bulunmasına rağmen bu düzenlemeye aykırı işlem tesis edilmesi hukuki değildir.

 Ayrıca norm kadrosu öğretmenlerin yer değişikliği işlemleri T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 08.2024 tarihli GENELGE 2024/57 doğrultusunda “Norm kadro fazlası olarak belirlenen öğretmenlere “norm kadro  fazlası” olduklarına dair tebligat yapılması  sağlanacaktır.  Norm  kadro  fazlası  öğretmenin  belirlenmesinde,  hizmet  puanı/hizmet  süresi hesabında  yer  değiştirme  işlemleri  için  hazırlanan  duyuruda  yer  alan  başvuruların  son  günü  esas alınacaktır.” Şeklinde talimat verilmiş olup norm fazlası öğretmen için bu genelge uygulanmalıdır.

Ayrıca Muhakkik disiplin soruşturma raporunda öğretmenin yerinin değiştirilmesini önerirken eski okulunda çalışmaya devam etmesinde ne gibi bir sakınca olduğunu ortaya koyabilmiş değil ise. Öğretmene atfedilen suçlamalar soyut olup bir çoğu geçmiş yıllarda olmuş olaylar ise yer değişikliği işlemi sakattır.

Öğretmen bu konuda ilk defa soruşturma geçirmiş ise işleyişin olağan akışına göre öğretmene disiplin cezası verilmesi halinde aynı olayın tekrarlanması halinde bir üst ceza verilmesi buna rağmen öğretmenin disiplinsiz hareketleri devam eder ve okul idaresi, öğretmenler ve velilerle hasım durumuna düşerse belki yer değişikliği hizmetin gereği olabilirdi. Ancak 657 DMK’da öngörülmüş disiplinsizlik hallerine karşın verilecek cezalar belirlendiği ve suç tekrarlarında Devlet Memurluğundan çıkartmaya kadar giden bir tekerrür ceza sistemi konulmuş iken Bu yolların hiçbiri denenmeden ilk soruşturma ile Müvekkilin sürgün edilmesi çok ağır bir ceza olup hukuka aykırı bir uygulamadır

Nitekim Danıştay 2. DAİRE Esas : 2020/1992 Karar : 2020/3093 sayılı 21.10.2020 tarihli kararına göre: “Bozma kararına aynen uyulmak suretiyle verilen … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin temyize konu kararıyla; memurların görev ve görev yerlerinin değiştirilmesi hususunda, idarenin takdir yetkisi bulunduğu açık ise de, Danıştayın yerleşik içtihatlarında da belirtildiği üzere, bu yetkinin mutlak ve sınırsız olmayıp, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olduğu; takdir yetkisine istinaden tesis edilen idari işlemlerin de, muhakkak surette gerçek ve hukuken geçerli sebeplere dayanması gerektiği; takdir yetkisine dayalı idari işlemlerin dava konusu edilmesi durumunda, idarece işlemin tesisi için somut bir sebep gösterilememesi, sebep olarak gösterilen olay ve nedenlerin gerçeği yansıtmaması veya işlemin tesisi için yeterli bulunmaması veyahut takdir yetkisinin kamu yararı ve hizmet gerekleri gözardı edilerek kullanıldığının tespit edilmesi halinde, dava konusu idari işlemin sebep unsuru yönünden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalinin gerekeceğinin yerleşik yargı içtihatlarıyla kabul edildiği…” hükmü değerlendirildiğinde  idarenin yaptığı atama işleminin hatalı olduğu açıktır.

5- Dava konusu idare işlemi Öğretmenin zararına ise: İdare tarafından tesis edilen atama işlemi öğretmeni maddi ve manevi zarara uğrattığı ispatlanabilirse davayı etkiler

Av. Özge Altun

Telefon: 0 530 910 84 11

Adres: Yener Ulusoy Bulvarı No: 19  Yunus Emre Apt. Kat 3 Daire 24 Muratpaşa/Antalya