Ayıplı Hatalı Aracın Yenisi ile Değişimi Davaları Av. Özge Altun

Ayıplı Hatalı Aracın Yenisi ile Değişimi Davaları. Av. Özge Altun sıfır km ayıplı aracın yenisi ile değiştirilmesi davalarını konu alan açıklaması:

Sıfır km araç aldınız ama kısa bir süre sonra aracın çarpık ve boyalı olduğunu, imalat hatısı bulunduğu veya ani arıza verdiği durumlarda ne yapacaksınız?

Bu durumlarda isterseniz ayıplı aracın ayıplı olmayan bir başka araç ile değişimini isteyebilirsiniz. Alıcıların  seçimlik hak olarak nitelendirilen bu durum. Mahkeme kararlarına da çok fazla konu olmuştur.

Yargıtay 2024 yılında konuyla ilgili emsal bir karar verdi. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, oy birliğiyle yerel mahkeme kararlarını onadı. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi kararında, aracın yenisiyle değiştirilmesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na uygun olduğu belirtildi.

Ancak bazen mahkemeler arızanın giderilmesi, değer kaybı veya yenisi ile değişimi gibi karalar vermektedir. Tercih tamamen tüketiciye aittir.  Yani ayıplı sıfır araç alan kişi bu seçimlik haklarından hangisini seçeceğini kendisi belirleyecektir.

Aracın yenisi ile değişimi veya ücretsiz onarımı üretici veya ithalat firmalarına karşı ileri sürülebilir. İki taraf da müteselsil sorumludur. Alıcı isterse her iki tarafa ister ise bir tarafa karşı seçimlik hakkını ileri sürebilir.

Geçmiş yıllarda da Başka bir Yargıtay kararında gizli ayıp durumunda aracın yenisiyle değiştirilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.

Dava konusu aracın bazı kısımlarının mevcut boyasının üstüne tekrar boya çekilmek suretiyle sonradan boyandığı, araçtaki ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğu bilirkişi incelemesi sonucunda saptanmıştır. Araçtaki gizli ayıbın satıştan sonra oluştuğuna ilişkin delil bulunmadığına göre aracın satılırken gizli ayıplı olarak satıldığı kabul edilmelidir, Davacı alıcı aracın birçok yerinde orijinal boya dışında boyalı olan bir aracı kabule zorlanamaz. Mahkemece gizli ayıplı aracın yenisiyle değiştirilmesi gerektiği halde aracın ayıplı değeri ile ayıpsız değeri arasındaki farka hükmedilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi E. 2009/11760 K. 2010/7618 T. 16.6.2010

 Sıfır aracın ayıp olması halinde bu ayıp ilk bakışta fark edilebilecek düzeyde bir ayıp ise örneğin çizik varsa araçta veya bir farı kırıksa vs. bu durumda uygun bir zamanda ayıp satıcıya bildirilmelidir. Burada dürüstlük kuralı devreye girecektir. Makul sürede satıcıya ulaşılmalıdır.

Bu durum Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2016/20032 E. ve 2019/10129 K. Sayılı kararı’ında “Alıcı, teslim aldığı malı işlerin olağan akışına göre, imkân bulunur bulunmaz gözden geçirmek ve satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp gördüğü zaman bunu satıcıya derhal (uygun süre içinde) ihbar etmekle yükümlüdür. Bunu ihmal ettiği takdirde, satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirme ile meydana çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde, bu ayıp sonradan meydana çıkarsa, bu durumu da hemen satıcıya bildirmediği takdirde yine satılanı bu ayıp ile birlikte kabul etmiş sayılır. O halde, gizli ayıpların, dava zamanaşımı süresi içinde ve ayıp ortaya çıktıktan sonra derhal (dürüstlük kuralına uygun olan en kısa sürede), ihbar edilmesi gerekmektedir. 818 sayılı TBK.’nun 198. maddesinde (6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 223. maddesi) öngörülen süre içinde ihbar edilmeyen ayıplar için dava açılamaz.” Olarak Açıklanmıştır.

Ancak ayıp gözle görülemeyecek bir şey ise örneğin aracın teknik bir sorunu varsa ise ayıp öğrenildiği anda satıcıya bildirilmelidir.

Yukarıda belirttiğimiz seçimlik haklardan imkânsız ve hakkaniyete uygun olmayanlar dışında birini seçen alıcı bunu satıcıya bildirmeli, satıcı ise bunu 30 gün içerisinde yerine getirmelidir. Aksi durumda alıcı hukuki yollara başvurabilir. Seçimlik haklarını kullanırken masraf yapan alıcının bu masraflarını da satıcı karşılamalıdır.

Sıfır aracın ayıplı olması dolayısıyla kişinin uğradığı başka zararlar varsa Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca genel tazminat kuralları çerçevesinde tazminat talep edilebilir. Araç için yapılan giderler ve bedel iadesi halinde buna işleyen faiz de satıcıdan talep edilebilir.

Av. Özge Altun

Telefon: 0 530 910 84 11

Adres: Yener Ulusoy Bulvarı No: 19  Yunus Emre Apt. Kat 3 Daire 24 Muratpaşa/Antalya